Yumurta :

%12’si kabuk, %58’i yumurta beyazı ve %30’u yumurta sarısıdır. Yumurta içinin dörtte üçünü su, dörtte birini ise protein, lipidler ve az miktarda karbonhidrat olmak üzere organik bileşikler ve anorganik maddeler oluşturur.

Yumurta durdukça su kaybettiğinden ağırlığı da azalır. Bu yüzden taze yumurta ağıca, bayat yumurta oldukça hafiftir.

Yeni doğmuş bir yumurtanın kabuğu üzerindeki zar, gözenekleri örter, havanın girmesine ve dolayısı ile havada bulunan mikropların içeriye girip yumurtanın bozulmasını önler. Ama zamanla bu zar çatlar, havadan mikroorganizmaların (bakteri, mantar) girmesi ile yumurta bozulur. Bayat yumurtaların hava boşluğu büyümüş ve içi büzülmüştür. Bunun sonucu yumurta sallandığı zaman bir ses çıkarır.

Tüketicilerin yumurta alırken, kabuğu çatlamış, içi bozulmuş, lekeler oluşmuş yumurtaları seçmemelerini önerirken en çok 8 günlük yumurtaların taze yumurta olarak satılabileceğini de hatırlatmak isterim.

Taze yumurtları bayat yumurtadan ayırabilmenin bir diğer yöntemi de, yumurtanın bir ışık kaynağına tutulmasıdır. Yumurta ışığa doğru tutulup bakıldığında, saydam görülür, bayat yumurtada ise böyle bir saydam görüntüyle karşılaşılamaz. Taze yumurta tespitinde en sağlıklı yöntem, % 10’luk (tuz + su) karışımına, ki evlerimizdeki çeşme suyu da aynı işi görebilir, yumurta bırakıldığında yumurta çok taze ise hemen dibe çöker, 3-5 günlükse tuzlu suyun ortasında kalır (birazı dışarı fırlamıştır), daha bayat ise tamamen suyun yüzeyinde kalır.

Taze yumurta kırıldığı zaman yumurta beyazı saydam ve her tarafta homojen, sarısı ise dağılmamış esnek ve kubbelidir.

Pazar yerlerinde ucuz olması nedeniyle satılan çatlak veya kırık yumurtaların alınıp kullanılmamsını bir kez daha önemle hatırlatırım. Özellikle yumurta sarısının bakteriler için çok uygun bir üreme ortamı oluşturduğundan doğabilecek gıda zehirlenmeleri önlenmiş olacaktır.

Yumurtaları bozulmadan saklayabilmek için kül, tahta talaşı, saman içinde birbirine dokunmayacak şekilde dizmek, koyu kireç çözeltisine daldırmak başvurulan yöntemlerdendir. Çok miktarda yumurtayı çok uzun süre saklamak için ise, soğuk hava depolarında tutmak gerekir.